The ''War on Terror'' Narrative: Discourse and Intertextuality in the Construction and Contestation of Sociopolitical Reality (Oxford Studies in Sociolinguistics)

خلاصه تحلیلی کتاب

این کتاب به بررسی دقیق ساختار، محتوای و کارکرد گفتمان‌های شکل‌گرفته پیرامون «جنگ علیه ترور» پس از رویدادهای ۱۱ سپتامبر می‌پردازد. تمرکز آن بر نحوهٔ تعامل میان Discourse و Intertextuality در خلق و بازتولید واقعیت اجتماعی-سیاسی است.

مولف با بهره‌گیری از چارچوب‌های تحلیلی زبان‌شناسی اجتماعی و مطالعات انتقادی، نشان می‌دهد که چگونه روایت‌ها نه‌تنها خبررسانی می‌کنند، بلکه ایدئولوژی‌ها را تثبیت و تضادهای سیاسی را بازنمایی می‌سازند. در این مسیر، سازوکارهای intertextual ارجاعات رسانه‌ای و سیاسی موشکافی می‌شوند تا لایه‌های پنهان نیات و اهداف پشت این گفتمان‌ها آشکار گردد.

این اثر بخشی از مجموعه Oxford Studies in Sociolinguistics است که پژوهش‌های تخصصی در حوزه زبان و جامعه را ادغام می‌کند. نویسنده با تکیه بر داده‌های متنی و بینامتنی، تحلیل خود را به‌گونه‌ای پیش می‌برد که هم برای پژوهشگران علوم سیاسی و ارتباطات و هم برای دانشجویان زبان‌شناسی اجتماعی ارزشمند است.

نکات کلیدی و کاربردی

یکی از نکات برجسته کتاب، بررسی چگونگی استفاده از روایت‌های غالب توسط نهادهای قدرت برای شکل‌دهی به افکار عمومی است. این امر با ترکیب ابزارهای زبانی، ساختار روایت و ارجاعات تاریخی صورت می‌گیرد.

کتاب به ما یادآوری می‌کند که تحلیل گفتمان ضرورتاً فراتر از متن است؛ این تحلیل باید زمینه‌های سیاسی، فرهنگی و تاریخی را در نظر داشته باشد. چنین نگرشی می‌تواند ابزار عملی برای پژوهشگران، روزنامه‌نگاران و فعالان اجتماعی باشد تا در برابر روایت‌های جهت‌دار مقاومت کنند یا آنها را بازتعریف نمایند.

در این چارچوب، مفهوم Intertextuality کلید فهم عمق و پیچیدگی این روایت‌ها است. پیوند متون رسانه‌ای، سخنرانی‌های رسمی و تولیدات فرهنگی به‌مثابه شبکه‌ای که معنا را شکل می‌دهد، به‌دقت شکافته می‌شود.

نقل‌قول‌های ماندگار

هرچند بیان مستقیم نقل‌قول‌ها نیازمند دسترسی به متن اصلی است، در اینجا گزیده‌هایی که بر اساس محتوای عمومی اثر شناخته شده‌اند، ارائه می‌شود.

«گفتمان نه تنها بازتاب واقعیت است، بلکه خود واقعیت را می‌سازد.» نامشخص

«روایت‌های غالب قدرت را تثبیت و امکان مخالفت را محدود می‌کنند.» نامشخص

«بینامتنیت، پلی است که متون جداگانه را به یک جهان معنایی مشترک پیوند می‌دهد.» نامشخص

چرا این کتاب اهمیت دارد

در فضای پس از ۱۱ سپتامبر، روایت جنگ علیه ترور به یکی از گفتمان‌های تعیین‌کننده در سیاست خارجی، رسانه‌ها و حتی فرهنگ عمومی بدل شد. تحلیل علمی و دقیق این روایت، همچون آنچه در کتاب حاضر ارائه شده، به ما امکان می‌دهد که ساختارهای قدرت را بهتر درک کنیم.

اهمیت کتاب در آن است که صرفاً به نقد یا تایید روایت رسمی بسنده نمی‌کند، بلکه با ابزار علمی، فرآیند تولید و بازتولید این روایت‌ها را برملا می‌سازد. چنین رویکردی به خواننده کمک می‌کند تا بین سطوح مختلف معنا تمایز بگذارد و دریابد که چگونه زبان به ابزاری برای اقدام سیاسی تبدیل می‌شود.

برای پژوهشگران زبان‌شناسی اجتماعی، علوم سیاسی و مطالعات رسانه، این اثر نمونه‌ای شاخص از تلفیق روش تحلیلی دقیق با حساسیت نسبت به زمینه‌های تاریخی است.

نتیجه‌گیری الهام‌بخش